“İstehsalatda bədbəxt hadİsələr və peşə xəstəlİklərİ nətİcəsİndə peşə əmək Qabİlİyyətİnİn İtİrİlməsİ hallarından İcbarİ sığorta”

 

​

Əsas məqsəd: 

<<istehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarından icbari sığorta>> --- sığorta olunanların həyatına və sağlamlığına dəyən zərər nəticəsində onların peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi və ya ölümü ilə bağlı sığorta ödənişinin verilməsini nəzərdə tutur.

 

Əsas anlayışlar:

• Sığortaçı — Azərbaycan Respublikasında həyat sığortası sahəsi üzrə sığorta fəaliyyətini həyata keçirmək üçün lisenziyaya malik olan yerli hüquqi şəxs (Sığorta şirkəti);

• Sığortalı — sığorta olunanın xeyrinə icbari sığorta müqaviləsi bağlayan Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən hüquqi və hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq ilə məşğul olan fiziki şəxslər, dövlət orqanları.

• Sığorta olunan — əmək funksiyalarını yerinə yetirən şəxslər, istehsalat təcrübəsi (təlimi) keçən tələbə və şagirdlər; əmək fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslər xeyrinə icbari sığorta müqaviləsi bağlanılan və sığorta ödənişi almaq hüququ olan şəxslər,

• Faydalanan şəxs ----- Sığorta hadisəsi nəticəsində zərər çəkmiş sığorta olunan, sığorta hadisəsi nəticəsində sığorta olunanın öldüyü halda:

1. Sığorta olunanın himayəsində olmuş və əmək qabiliyyəti olmayan şəxslər;

2. Sığorta olunanın ölümündən sonra doğulmuş uşağı;

3. Sığorta olunanın himayəsində olmuş və on dörd yaşına çatmamış, yaxud bu yaşa çatsa da tibbi rəyə əsasən sağlamlıq vəziyyətinə görə başqasının qulluğuna ehtiyac olan uşaqlar,

4. İşləməyən valideynlərdən biri, arvad (ər) və ya digər ailə üzvləri;

5. Sığorta olunanın himayəsində olmuş və onun ölümündən sonra beş il müddətinə əmək qabiliyyətini itirmiş şəxslər

• İstehsalatda bədbəxt hadisə — əmək funksiyalarını yerinə yetirərkən xeyrinə icbari sığorta müqaviləsi bağlanılmalı olan şəxsin bədən üzvlərinin, toxumalarının zədələnməsi ilə sağlamlığının qəflətən və kəskin pozulması halı;

• Peşə xəstəliyi — əlverişsiz və zərərli istehsalat amillərinin sığorta olunanın orqanizminə təsiri nəticəsində baş verən xroniki və ya kəskin xəstəlik;  

• Sığorta ödənişi — sığorta hadisəsi baş verdikdə, sığorta olunanın peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi və ya ölümü ilə bağlı maddi itkilərin bərpası məqsədilə faydalanan şəxsə verilən pul təzminatı;

• Sığorta haqqı — icbari sığorta müqaviləsi üzrə risklərin qəbul edilməsi müqabilində sığortalı tərəfindən sığortaçıya ödənilməli olan pul məbləği;

• Sığorta məbləği — icbari sığorta müqaviləsi üzrə sığortaçının öhdəliyinin son həddi;

• Sığorta tarifi — icbari sığorta müqaviləsi üzrə sığorta haqqının hesablanması üçün müəyyən olunan əmək haqqı fonduna tətbiq olunan faiz dərəcəsi;

 

​

Müqavilənin dəyişdirilməsi və ləğvi

Sığortalı Sığorta olunanların kateqoriyalarında və peşə riski dərəcəsində dəyişikliklər edildikdə, sığortalı belə dəyişikliklərin edildiyi tarixdən 7 iş günü müddətində sığortaçını müqavilədə müvafiq dəyişikliyin edilməsi üçün bu barədə məlumatlandırmalıdır.

Qeyd: Misal üçün işçi sığorta olunanda sonra 6 ay sonra işdən çıxarsa, müəssisənin həmin işçiyə görə ödədiyi sığorta haqqının bir qismi yəni yəni 6 ay müddətinə görə sığorta haqqı çıxılaraq qalan sığorta haqqı qaytarılır və ya yeni daxil olan işçinin sığorta haqqı ilə əvəzləşdirilir.

​

Sığorta tarifi                  

İstehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə əmək qabiliyyətin itirilməsi hallarından icbari sığorta tariflərinin müəyyən edilməsi məqsədilə peşə riskinin dərəcələrindən asılı olaraq 14 kateqoriya Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi tərəfindən müəyyən olunub. Fəhlə heyət üçün tarif qulluqçu heyətdən daha yüksək müəyyən olunub.

Mebellərin istehsalı risk dərəcəsində görə 9-cu kateqoriyaya aiddir, Təhsil – 2-ci, Xam neft və təbii qaz istehsalı -14-cü kateqoriyaya aiddir. Peşə riskinin dərəcəsindən və sığorta olunanın kateqoriyasından asılı olaraq sığorta tarifi 0.2%-dan 2% dək artıq olmamağı şərti ilə müəyyən edilir.

Məsələ, mebel düzəldən fəhlənin aylıq əmək haqqı 200 manatdırsa onda onun 1 illik sığorta haqqını hesablayaq. İlk öncə 1 illik əmək haqqı fondunu müəyyən edirik  200*12=2400, sonra isə  bir illik əmək haqqı fondu  risk dərəcəsinə vurub 1 illik sığorta haqqını hesablayırıq: 2400*1,5% =36 AZN. Beləliklə işə götürən işçisinin həyatını 1 il müddətinə sığortalamaq üçün sığorta şirkətinə 36 AZN ödəyəcək.

Peşə riskinin         Sığorta olunanların kateqoriyaları üzrə sığorta tarifi (%-lə)
      sinfi                           Qulluqçu heyəti üzrə               Fəhlə heyəti üzrə
         1                                          0,2                                                 0,4
         2                                          0,2                                                 0,5
         3                                          0,2                                                 0,6
         4                                          0,2                                                 0,8
         5                                          0,2                                                 0,9
         6                                          0,3                                                 1,0
         7                                          0,3                                                 1,2
         8                                          0,3                                                 1,4
         9                                          0,4                                                 1,5
       10                                          0,4                                                 1,6
       11                                          0,4                                                 1,7
       12                                          0,5                                                 1,8
       13                                          0,5                                                 1,9
       14                                          0,5                                                 2,0

                                                                        İqtisadi fəaliyyət növü                   

                                                      

  1-ci risk sinfi

Yaşayış üçün yerlər tərəfindən xidmətlərin göstərilməsi

Proqram təminatının işlənməsi, bu sahədə məsləhətlər və bununla əlaqədar fəaliyyət

İnformasiya xidmətləri fəaliyyəti

Maliyyə fəaliyyəti (sığorta və pensiya təminatı üzrə xidmətlərdən başqa)

Sığorta, təkrarsığorta və pensiya təminatı

Hüquq və mühasibat uçotu sahəsində fəaliyyət

Mərkəzi ofislərin fəaliyyəti və idarəetmə sahəsində fəaliyyət

İctimai və humanitar elmlər sahəsində tədqiqatlar və işləmələr

Reklam fəaliyyəti və bazarın öyrənilməsi

Məşğulluq sahəsində fəaliyyət

Səyahət agentliklərinin və turoperatorların əvvəlcədən sifariş etmə xidməti və bununla əlaqədar fəaliyyət

Mənzərələrin dəyişdirilməsi üzrə xidmətlərin göstərilməs

Dövlət idarəetməsi və müdafiə; icbari sosial təminat

İctimai birliklərin (təşkilatların) fəaliyyəti

Toxunulmazlıq hüququ olan təşkilatların fəaliyyəti

                                     

2-ci risk sinfi

Avtomobillərin satışı

Avtomobillər üçün hissələrin, qovşaqların və ləvazimatların satışı

Avtomobil və motosikletlərin satışından başqa, topdan satış

Avtomobil və motosikletlərin satışından başqa pərakəndə satış

Poçt və kuryer fəaliyyəti

İçki və yeməklərin satışı ilə əlaqədar xidmətlərin göstərilməsi

Kinofilmlərin, video və televiziya proqramlarının istehsalı, səsyazma və musiqi nəşrləri ilə əlaqədar fəaliyyət

Proqramların tərtib edilməsi, radio və televerilişlərin translyasiya edilməsi ilə əlaqədar fəaliyyət

Məlumat texnologiyaları və hesablama texnikası sahəsində sair fəaliyyət

Maliyyə xidmətləri və sığorta sahəsində yardımçı fəaliyyət

Daşınmaz əmlakla əlaqədar əməliyyatlar

Memarlıq, mühəndis axtarışları və bu sahələrdə texniki məsləhətlərin verilməsi

Təbii və texniki elmlər sahəsində tədqiqatlar və işləmələr

Digər peşəkar, elmi və texniki fəaliyyət

Kirayə və lizinq fəaliyyəti

Təmizlik işləri üzrə fəaliyyət

Biznesin mühafizəsinə yönəldilmiş inzibati və sair əlavə fəaliyyət

Təhsil

Səhiyyə sahəsində fəaliyyət

Sosial xidmətlərin göstərilməsi

Yaşayışla təminatsız sosial xidmətlərin göstərilməsi

İncəsənət sahəsində sair fəaliyyətin göstərilməsi və mədəni-kütləvi əyləncəli tədbirlərin həyata keçirilməsi

Kitabxana, arxiv, muzeylərin və digər mədəniyyət müəssisələrinin fəaliyyəti

Qumar oyunlarının təşkili və mərc çəkmək üzrə fəaliyyət

İstirahət və əyləncələrin təşkili üzrə fəaliyyə

Sair fərdi xidmətlərin göstərilməsi

​

3-cü risk sinfi

Birillik bitkilərin becərilməsi

Çoxillik bitkilərin becərilməsi

Bitkilərin çoxaldılması (əkilməsi)

Heyvandarlıqla əlaqəli bitkiçilik

Geyim istehsalı

Poliqrafiya fəaliyyəti və yazılmış məlumatların daşıyıcılara çoxaldılması

Oyun və oyuncaqların istehsalı

Nəşriyyat fəaliyyəti

Baytarlıq fəaliyyəti

​

4-cü risk sinfi

Heyvandarlıq

Kənd təsərrüfatı sahəsində xidmət göstərilməsi

Balıqyetişdirmə

Süd məhsullarının istehsal

Sabun və yuyucu tozların, təmizləyici və cilalayıcı vasitələrin, ətriyyat və kosmetika vasitələrinin istehsal

Əczaçılıq məhsullarının istehsalı

Motosikletlərin, onların hissələrinin, qovşaqlarının və ləvazimatlarının satışı, motosikletlərə texniki xidmət və təmiri

Yardımçı-texniki xidmətlərin fəaliyyəti

Muzdlu işçilərlə şəxsi ev təsərrüfatlarının fəaliyyəti

​

5-ci risk sinfi

Ovçuluq və vəhşi heyvanların yetişdirilməsi və bu sahələrdə xidmətin göstərilməsi

Ət məhsullarının istehsalı (emalı)

Dəyirman-ding sənayesi məhsullarının nişasta və nişasta məhsullarının istehsalı

Un və un məmulatlarının istehsalı

Heyvanlar üçün hazır yemlərin istehsalı

İçki istehsalı

Toxuculuq sənayesi

İstintaqın aparılması və təhlükəsizliyin təminatı

Dəri və dəridən məmulatların, ayaqqabıların istehsalı

Mərkəzi istilik qazanlarından başqa buxar qazanlarının istehsalı

İdman sahəsində fəaliyyət

​

6-cı risk sinfi

Sair qida məhsullarının istehsali

Kompüter, elektron və optik məhsulların istehsalı

Zərgərlik məmulatların və süni daş-qaşların istehsalı

Musiqi alətlərinin istehsalı

İdman mallarının istehsalı

Digər qruplara daxil edilməyən müxtəlif məhsulların istehsalı

Bəzək və tamamlayıcı işlər

Anbar təsərrüfatı və yardımçı nəqliyyat fəaliyyəti

Kompüterlərin, şəxsi istifadə əşyalarının, məişət mallarının təmiri

​

7-ci risk sinfi

Meyvə və tərəvəzlərin emalı və konservləşdirilməsi

Bitki və heyvan yağları və piylərinin istehsalı

Tütün məmulatlarının istehsalı

Kağız və karton istehsalı

Şüşə və şüşədən məmulatların istehsalı

Odadavamlı məmulatların istehsalı

Gildən sair tikinti məmulatlarının istehsalı

Sair çini və saxsı məmulatların istehsalı

Metalların emalı və metallara örtük çəkilməsi, maşınqayırmanın əsas texnoloji prosesləri

Bıçaq məmulatlarının, alətlərin və dəmir məmulatlarının istehsalı

Tullantıların yığılması, emalı və məhv edilməsi; istehsalat tullantılarından təkrar istifadə edilməsi

Boru kəməri nəqliyyatının fəaliyyəti

Texniki sınaq və nəzarət

​

8-ci risk sinfi

Rezin və plastmas məmulatların istehsalı

Gəmiqayırma

Hazır metal məmulatlarının, maşın və avadanlıqların təmiri

Şəhərlərarası dəmir yolu xətti ilə sərnişin daşınması

Dəmir yolu vasitəsi ilə yük daşınması

Su nəqliyyatının fəaliyyəti

Hava nəqliyyatının fəaliyyəti

Rabitə

​

9-cu risk sinfi

Mebeldən başqa ağacın emalı və ağacdan məmulatların və tıxacın istehsalı; hopdurma və hörmə materialların istehsalı

Silah və hərbi sursat istehsalı

Dəzgahların istehsalı

Mebellərin istehsalı

Tibbi və stomatologiya təcrübəsində tətbiq olunan alətlərin istehsalı

Digər tullantıların yığılması və məhv edilməsi

Sair quru yol nəqliyyatının fəaliyyəti

Yük avtomobil nəqliyyatlarının fəaliyyəti

​

10-cu risk sinfi

Boya və lakların istehsalı

Sair kimyəvi məhsulların istehsalı

Süni və sintetik kimyəvi liflərin istehsalı

Metalın döyülməsi, preslənməsi, ştamplanması və profillənməsi, toz metallurgiyası

Elektrik naqillərinin və elektrik şəbəkələri üçün cihazların istehsalı

Elektrik lampaları və işiqlandırıcı avadanlıqların istehsalı

Məişət cihazlarının istehsalı

​

11-ci risk sinfi

Balıq, xərçəngkimilər və molyuskaların emalı və konservləşdirilməsi

Abraziv məmulatların və sair qeyri-metal mineral məhsulların istehsalı

Sair hazır metal məmulatlarının istehsalı

Ümumi təyinatlı sair maşınların istehsalı

​

12-ci risk sinfi

Balıqçılıq

Çuqun, polad və ferroərinti istehsalı

Poladdan boru, içi boş profillər və birləşdirici hissələrin istehsalı

Elektrik mühərriklərinin, generatorlarının, transformatorların və elektrik paylayıcı və tənzimləyici cihazlarının istehsalı

Sair elektrik avadanlıqlarının istehsalı

Ümumi təyinatlı avadanlıqların istehsalı

Kənd və meşə təsərrüfatı üçün maşın və avadanlıqların istehsalı

Avtomobil, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı

Dəmir yolu nəqliyyatı vasitələrinin istehsalı

Hərbi avtomobillərin istehsalı

Digər qruplara daxil edilməyən nəqliyyat vasitələri və avadanlıqlarının istehsalı

Avtomobillərə texniki xidmət göstərilməsi və onların təmiri

​

13-cü risk sinfi

Meşə təsərrüfatı və bu sahədə xidmətin göstərilməs

Koks və təmizlənmiş neft məhsullarının istehsalı

Əsas kimyəvi maddələrin, gübrə və azot birləşmələrinin, ilkin formalarda plastik kütlə və sintetik kauçukun istehsalı

Sement, əhəng və gips istehsalı

Əlvan metalların istehsalı

Metal tökmə

Xüsusi təyinatli sair maşin və avadanlıqların istehsalı

Sənaye maşın və avadanlıqlarının quraşdılrılması

Elektrik enerjisi, qaz, buxar və kondisiyalaşdırılmış hava ilə təchizat

Suyun yığılması, təmizlənməsi və paylanması

Çirkli suların yığılması və emal

Binaların sökülməsi və tikinti sahəsinin hazırlanması

Elektrik və su kəməri sistemlərinin və sair mühəndis avadanlıqlarının quraşdırılması

İxtisaslaşdırılmış tikinti işləri

​

14-cü risk sinfi

Daş kömür və liqnit hasilatı

Xam neft və təbii qaz hasilatı

Metal filizlərinin hasilatı

Mədənçıxarma sənayesinin digər sahələri

Mədənçıxarma sənayesi sahəsinə xidmətlərin göstərilməsi

Aqrokimyəvi məhsulların istehsalı

Beton, gips və sementdən məmulatların istehsalı

Dekorativ və tikinti daşlarının kəsilməsi, emalı və naxışlanması

Çuqun və poladın sair ilkin emalı

Metaldan tikinti konstruksiyaları və məmulatlarının istehsalı

Metal sisternlərin, radiatorların və çənlərin istehsalı

Batareyaların və akkumulyatorların istehsalı

Kosmik aparatlar da daxil olmaqla uçan aparatların istehsalı

Binaların tikintisi

Mülkü təyinatlı inşaat işləri

Sığorta ödənişi növləri:                            

• Aylıq sığorta ödənişi

Sığorta hadisəsi baş verdikdə sığorta olunanın əmək qabiliyyəti itirilməsi ilə bağlı itirilmiş əmək haqqı əvəzində pul təzminatıdır. Aylıq sığorta ödənişinin məbləği sığorta hadisəsi nəticəsində zərər çəkmiş sığorta olunanın peşə əmək qabiliyyətini itirdiyi tarixdən əvvəl malik olduğu orta əmək haqqının həmin sığorta hadisəsi nəticəsində itirilmiş peşə əmək qabiliyyətinin faizi miqdarında müəyyən edilir.

• Birdəfəlik sığorta ödənişi

Aylıq sığorta ödənişi məbləğlərinin cəm halda birdəfəlik ödənilməsidir. Aşağıdakı hallarda verilir:

• Sığorta hadisəsi nəticəsində zərər çəkmiş sığorta olunana əlillik müayinə göstərilmədən təyin edildikdə;

• Sığorta hadisəsi nəticəsində sığorta olunanın öldüyü halda

• sığorta hadisəsi nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi ilə əlaqədar aylıq sığorta ödənişini alan sığorta olunan həmin hadisənin birbaşa səbəbi olduğu sağlamlığın pozulması halından öldükdə.

• Əlavə sığorta ödənişi

Zərər çəkmiş sığorta hadisəsi nəticəsində müalicəyə, əlavə qidalanmaya, dərman alınmasına, xüsusi nəqliyyat vasitəsi əldə edilməsinə, başqa peşəyə hazırlanmaya çəkdiyi xərclərini ödənilməsi üçün.

​

Sığorta ödənişindən imtina əsasları

Sığortaçı aşağıdakı hallarda sığorta ödənişindən imtina edir:

• sığorta hadisəsi sığorta olunanın həmin hadisənin baş verməsinə yönəldilmiş qəsdən etdiyi hərəkətlərinin nəticəsi olduqda;

• sığorta hadisəsi sığorta olunanın əmək funksiyalarını icra edərkən alkoqollu içkilər, narkotik vasitələr və psixotrop, toksik və digər zəhərli maddələrin təsirindən sərxoş vəziyyətdə olması halında baş verdikdə;

• Azərbaycan Respublikasının sığorta qanunvericiliyinə uyğun olaraq sığorta ödənişindən imtinanın digər ümumi əsasları mövcud olduqda.

 

 

 

“İstehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarından icbari sığorta”  məhsulu üzrə müştəri üçün faydaları:

 

1. Sabaha inam -  sığorta hadisəsi baş verdikdə sığorta şirkəti müvafiq ödənişləri təmin edəcək, yəni sığortalı özü heç bir ödəniş etmir

2. Cərimə sanksiyalarından müdafiə ( hüquqi şəxslərə 5000 AZN,  fiziki şəxslərə 500 AZN)

3. Yüksək olmayan sığorta haqqı – kiçik məbləğə böyük miqdarda ödənişlərin verilməsi imkanı (sığorta məbləği işçinin illik əmək haqqından 10-15 dəfə artıqdır)

4. Qanun qarşısında yerinə yetirilmiş öhdəlik – müştəri tərəfindən özünü qəbul olunmuş qayda və normalara ciddi riayət edən şəxs kimi tanınması

5. İşçilərin bu sığorta məhsulu üzrə sığorta  olması motivasiya aləti kimi istifadə oluna bilər.

Aşağıda təqdim olunan fayldakı siyahını doldurub bizə ( ) təqdim edin işçilərinizin sığortasını həyata keçirək.